/fli6«o lrlsT;f lzIff ;DaGwdf Joj:yf ug{ ag]sf] ljw]os k :tfjgfM lrlsT;f lzIffsf] If]qdf nufgL clej[l4 ub}{ lrlsT;f lzIffnfO{ g]kfnsf] /fli6«o cfjZostf cg'¿k ljsf; u/L lrlsT;f lzIffsf] lgodgnfO{ PsLs[t tyf r':t agfpg, lzIf0f ;+:yfsf] :Yffkgf / ;~rfng ;DaGwL sfo{nfO{ Jojl:yt ug{ tyf lrlsT;f lzIffdf u'0f:t/, Joj;flostf, ;+:yfut hjfkmb]xL, ef}uf]lns ;Gt'ng / ;fdflhs Gofo sfod ug{sf nflu lrlsT;f lzIff cfof]usf] :yfkgf tyf ;~rfng ug]{ ;DaGwdf Joj:yf ug{ jf~5gLo ePsfn], g]kfnsf] ;+ljwfgsf] wf/f @(^ sf] pkwf/f -!_ adf]lhdsf] Joj:yflksf–;+;b\n] of] P]g agfPsf] 5 . kl/R5]b–! k f/lDes != ;+lIfKt gfd / k f/DeM -!_ o; P]gsf] gfd æ/fli6«o lrlsT;f lzIff P]g, @)&#Æ /x]sf] 5 . -@_ of] P]g t'?Gt k f/De x'g] 5 . @= kl/efiffM ljifo jf k ;Ën] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf,– -s_ æcfof]uÆ eGgfn] bkmf # adf]lhdsf] lrlsT;f lzIff cfof]u ;Demg' k5{ . -v_ æcWoIfÆ eGgfn] cfof]usf] cWoIf ;Demg' k5{ . -u_ æcfª\lus SofDk;Æ eGgfn] ljZjljBfnosf] cfkm\g} :jfldTj / nufgLdf ;~rflnt lrlsT;f lzIff cWofkg u/fpg] lzIf0f ;+:yf ;Demg' k5{ . -3_ æpRr lzIffÆ eGgfn] :gfts tx jf ;f] eGbf dflyNnf] txdf lbOg] lrlsT;f lzIff ;Demg' k5{ . -ª_ æpkfWoIfÆ eGgfn] cfof]usf] pkfWoIf ;Demg' k5{ . -r_ ælrlsT;f lzIffÆ eGgfn] :jf:Yo k];f ;DaGwL ;a} ljwf / txsf lzIff ;Demg' k5{ . -5_ ætf]lsPsf]Æ jf ætf]lsP adf]lhdÆ eGgfn]] o; P]g cGtu{t ag]sf lgoddf tf]lsPsf] jf tf]lsP adf]lhd ;Demg' k5{ . -h_ ælgb{]zsÆ eGgfn]] bkmf @( adf]lhsf lgb{]zs ;Demg' k5{ . -em_ ælgb{]zgfno{Æ jf æaf]8Æ{ eGgfn]] bkmf @* adf]lhsf] lgb{]zgfno jf af]8{ ;Demg' k5{ . -`_ ækl/ifb\Æ eGgfn] k rlnt sfg"g adf]lhd :yfkgf ePsf] k fljlws lzIff tyf Jofj;flos tflnd kl/ifb\ ;Demg' k5{ . -6_ æk lti7fgÆ eGgfn] lrlsT;f lzIff k bfg ug{ k rlnt sfg"g adf]lhd :yflkt k lti7fg ;Demg' k5{ . 1 -7_ æk lzIfsÆ eGgfn] lzIf0f ;+:yfsf] k df0fkq txdf cWofkg ug{ lgo'Qm JolQm ;Demg' k5{ . -8_ æof]Uotfj mdÆ eGgfn] ljBfyL{ egf{sf nflu o; P]g adf]lhd lnOPsf] k/LIffsf] of]Uotfsf] j md ;Demg' k5{ . -9_ æljZjljBfnoÆ eGgfn] lrlsT;f lzIff k bfg ug{ u/fpg k rlnt sfg"g adf]lhd :yflkt ljZjljBfno ;Demg' k5{ . -0f_ ælzIfsÆ eGgfn] lzIf0f ;+:yfdf cWofkg, ;]jf jf cg';GWffg ug{, u/fpg lgo'Qm ePsf] k fWofks, ;xk fWofks jf pkk fWofks ;Demg' k5{ . -t_ ælzIf0f z'NsÆ eGgfn]] ljZjljBfno, k lti7fg jf cGo lzIf0f ;+:yfn] lrlsT;f lzIffsf] cWoog jf tflndsf] nflu lng] egf{ jf lzIf0f, Nofa, k':tsfno jf k/LIff z'Ns ;Demg' k5{ / ;f] zAbn] cfof]usf] :jLs[ltdf To:tf ;+:yfn] lng] cGo z'NsnfO{ ;d]t hgfpF5 . -y_ ælzIf0f ;+:yfÆ eGgfn] lrlsT;f lzIff k bfg ug{ k rlnt sfg"g adf]lhd :yflkt sn]h, SofDk;, ;+:yf jf :s"n ;Demg' k5{ . -b_ æ;ldltÆ eGgfn] bkmf * adf]lhdsf] sfo{sf/L ;ldlt ;Demg' k5{ . -w_ æ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yfÆ eGgfn] ;/sf/L, ;fj{hlgs u'7L jf cGo u}/ gfkmfd'vL lzIf0f ;+:yf ;Demg' k5{ . #= kl/R5]b–@ cfof]usf] :yfkgf cfof]usf] :yfkgfM -!_ lzIf0f ;+:yfsf] lgodg ug{ tyf lrlsT;f lzIffnfO{ u'0f:t/Lo agfpgsf] nflu lrlsT;f lzIff cfof]usf] :yfkgf ul/Psf] 5 . -@_ cfof]usf] k wfg sfof{no sf7df8f}+ pkTosfdf /xg] 5 . $= cfof]u :jzfl;t / ;+ul7t ;+:yf x'g]M -!_ cfof]u cljlR5Gg pTt/flwsf/jfnf Ps :jzfl;t / ;ª\ul7t ;+:yf x'g]5 . -@_ cfof]usf] ;a} sfd sf/afxLsf] lgldQ cfkm\gf] Pp6f 5'6\6} 5fk x'g] 5 . -#_ cfof]un] JolQm ;/x rn crn ;DklQ k fKt ug{, pkof]u ug{, a]rlavg ug{ jf cGo lsl;dn]] Joj:yf ug{ ;Sg] 5 . -$_ cfof]un] JolQm ;/x cfˆgf] gfdaf6 gfln; ph'/ ug{ ;Sg]5 / cfof]u pk/ klg ;f]xL gfdaf6 gfln; ph'/ nfUg ;Sg] 5 . -%_ cfof]un] JolQm ;/x s/f/ ug{, s/f/ adf]lhdsf] clwsf/ k of]u ug{ tyf bfloTj lgjf{x ug{ ;Sg] 5 . 2 %= kl/R5]b–# cfof]usf] u7g tyf sfd, st{Jo / clwsf/ cfof]usf] u7gM -!_ cfof]usf] u7g b]xfoadf]lhd x'g]5 M– -s_ k wfgdGqL –cWoIf -v_ lzIff dGqL –;x–cWoIf -u_ :jf:Yo dGqL –;x–cWoIf -3_ Vofltk fKt lrlsT;sx?dWo]af6 g]kfn ;/sf/n] dgf]gLt u/]sf] lrlsT;s – pkfWoIf -ª_ ;b:o, /fli6«o of]hgf cfof]usf -lzIff jf :jf:Yo x]g]{_ –;b:o -r_ ;lrj, lzIff dGqfno –;b:o -5_ ;lrj, :jf:Yo dGqfno –;b:o -h_ lrlsT;f lzIff sfo{qmd ;~rfng ug]{ ljZjljBfno / k lti7fgsf pks'nkltx¿ –;b:o -em_ cWoIf, ljZjljBfno cg'bfg cfof]u –;b:o -`_ pkfWoIf, kl/ifb\ –;b:o -6_ cWoIf, g]kfn d]l8sn sfplG;n –;b:o -7_ cWoIf, cfo'j{]b lrlsT;f kl/ifb\ –;b:o -8_ cWoIf, g]kfn :jf:Yo cg';Gwfg kl/ifb\ –;b:o -9_ cWoIf, g]kfn gl;{ª kl/ifb\ –;b:o -0f_ cWoIf, g]kfn :jf:Yo Joj;foL kl/ifb\ –;b:o -t_ lrlsT;f lzIffsf lj1x¿dWo]af6 sDtLdf Pshgf dlxnf ;lxt tLg hgf –;b:o :ki6Ls/0fM o; v08sf] k of]hgsf nflu lrlsT;f lzIff lj1 eGgfn] :jf:Yo ;]jfsf] s'g} ljwfdf cWofkg, ;]jf jf cg';Gwfg ug]{ ljz]if1 lrlsT;s ;Demg' k5{ . -y_ :Jff:Yo ;DaGwL /fli6«o txsf d]l8sn tyf gl;{ª nufotsf cflwsfl/s k];fut ;ª\u7gsf cWoIfx¿dWo]af6 sDtLdf Ps hgf dlxnf ;lxt b'O{ hgf -b_ –;b:o lghL d]l8sn / 8]G6n sn]h ;~rfnsx¿sf] /fli6«o :t/sf] cflwsfl/s ;ª\u7gsf cWoIf -w_ –;b:o d]l8sn / 8]G6n afx]ssf lghL lzIf0f ;+:yf ;~rfnsx¿sf] /fli6«o :t/sf] cflwsfl/s ;ª\u7gsf cWoIf 3 –;b:o -@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -t_ / -y_ adf]lhdsf ;b:ox?sf] dgf]gog cWoIfn] ug{]5 . -#_ dgf]gLt ;b:ox?sf] kbfjlw rf/ jif{sf] x'g]5 / lghx? csf{] Ps sfo{sfnsf] nflu k'gM dgf]gog x'g ;Sg]5g\ . -$_ pkbkmf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg dgf]gLt s'g} ;b:on] cfˆgf] kb cg'?ksf] cfr/0f gu/]sf] jf lhDd]jf/L k"/f gu/]sf] egL cfof]un] lg0f{o u/]df cWoIfn] h'g;'s} avt lghnfO{ ;b:osf] kbaf6 x6fpg ;Sg]]5 . t/ To;/L kbaf6 x6fpg' cl3 lghnfO{ cfkm\gf] ;kmfO k]; ug{] df}sfaf6 jl~rt ul/g] 5}g . -%_ cfof]usf] jl/i7 sd{rf/Ln] cfof]usf] ;lrj eO{ sfd ug]{ 5 . ^= cfof]usf] sfd, st{Jo / clwsf/M o; P]gdf cGoq plNnlvt sfd, st{Jo / clwsf/sf] cltl/Qm cfof]usf] cGo sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5 M– -s_ lrlsT;f lzIffsf] If]qdf g]kfn ;/sf/n] cjnDag ug{' kg{] /fli6«o gLlt to ug]{, -v_ lrlsT;f lzIff If]qsf ;a} tx tyf ljwfsf] dfkb08 / :t/;DaGwL gLlt lgwf{/0f ug]{], -u_ PsLs[t k j]z k/LIff ;~rfngsf nflu gLlt lgwf{/0f ug]{, -3_ k Tofog ;DaGwL gLlt , cfwf/ tyf dfkb08 lgwf{/0f ug]{], -ª_ k fl1s pGgog tyf cg';Gwfg ;DaGwL gLlt lgwf{/0f ug]{, -r_ lrlsT;f lzIffsf] ljifodf cfjZostf cg';f/ kl/ifb\nfO{ lgb]{zg lbg], ljZjljBfno, k lti7fg / -5_ g];gn af]8{ ckm d]l8sn :k]l;oflnl6hsf nflu k Tofogsf cfwf/ :jLs[t ug],{ -h_ cfzokq, ;DaGwg / ;DaGwg vf/]h ;DaGwL gLlt / dfkb08 to ug]{, -em_ g];gn af]8{ ckm d]l8sn :k]l;oflnl6hn] lnPsf] k/LIffdf pQL0f{ x'g] lrlsT;snfO{ pkflw k bfg ug]{, -`_ cfof]usf] jflif{s ah]6 tyf cfof]usf] nflu cfjZos sd{rf/Lsf] b/aGbL :jLs[t ug]{, -6_ lzIf0f ;+:yf :yfkgfsf nflu gS;f+sg :jLs[t ug]{, -7_ tf]lsP adf]lhdsf cGo sfo{ ug]{ . &= cfof]usf] a}7s / lg0f{oM -!_ cfof]usf] a}7s cfjZostf cg';f/ a:g]5 . t/ b'O{ a}7s aLrsf] cGt/ ;fdfGotM 5 dlxgf eGbf a9L x'g] 5}g . -@_ cfof]usf] a}7s cWoIfn] tf]s]sf] ldlt, ;do / :yfgdf a:g]5 . 4 -#_ cfof]usf] a}7s a:g'eGbf sDtLdf ;ft lbg cufj} a}7sdf 5nkmn x'g] ljifosf] sfo{;"rL ;lxtsf] ;"rgf cfof]usf] ;lrjn] cfof]usf ;b:onfO{ lbg]5 . -$_ cfof]udf tTsfn sfod /x]sf s'n ;b:o ;ª\Vofsf] krf; k ltzteGbf a9L ;b:ox¿ pkl:yt ePdf cfof]usf] a}7ssf nflu u0fk"/s ;ª\Vof k'u]sf] dflgg] 5 . -%_ cfof]usf] a}7ssf] cWoIftf cWoIfn] / lghsf] cg'kl:yltdf jl/i7td\ ;xcWoIfn] ug]{5 . -^_ cfof]usf] a}7sdf ax'dtsf] /fo dfGo x'g]5 / dt a/fa/ ePdf a}7ssf] cWoIftf ug]{ JolQmn] lg0ff{os dt lbg]5 . -&_ cfjZos 7fg]df cfof]usf] sfd;+u ;DalGwt s'g} ljz]if1nfO{ cfof]usf] a}7sdf ko{j]Ifssf] ¿kdf efu lng cfdGq0f ug{ ;Sg]5 . -*_ cfof]usf] a}7ssf] lg0f{o pkfWoIfn] k dfl0ft u/L /fVg]5 . -(_ cfof]usf] a}7s ;DaGwL cGo sfo{ljlw cfof]u cfkm}Fn] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 . kl/R5]b–$ ;ldltsf] u7g tyf sfd, st{Jo / clwsf/ *= ;ldltsf] u7gM -!_ cfof]usf] sfo{sf/L lgsfosf] ?kdf sfd ug{ Ps sfo{sf/L ;ldlt /xg]5 . -@_ ;ldltsf] u7g b]xfo adf]lhd x'g]5 M– -s_ pkfWoIf – cWoIf -v_ lgb]{zsx¿ – ;b:o -u_ cfof]usf ;b:ox¿dWo]af6 cWoIfn] dgf]gLt u/]sf] sDtLdf Ps hgf dlxnf ;lxt b'O{ hgf – ;b:o -#_ cfof]usf] ;lrjn] ;ldltsf] ;b:o–;lrjsf] ?kdf sfd ug]{5 . -$_ dgf]gLt ;b:osf] kbfjlw cfof]usf] ;b:o /x];Dd sfod /xg]5 . -%_ dgf]gLt ;b:on] cfkm\gf] lhDd]jf/L k"/f gu/]df jf kb cg';f/sf] cfr/0f gu/]df ;ldltsf] cWoIfn] lghnfO{ h'g;'s} avt kbaf6 x6fO{ csf]{ JolQmnfO{ dgf]gog ug{ ;Sg]5 . t/ To;/L x6fpFbf cfkm\gf] ;kmfO k]z ug]{ df}sf lbg'kg]{ 5 . (= ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/M ;ldltsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M– -s_ lgb]{zgfno / af]8{ aLr ;dGjo ug]{, -v_ lgb]{zgfno / af]8{sf] sfo{sf] ;dLIff, cg'udg / d"Nofª\sg ug]{ tyf cfjZostf cg';f/ lgb]{zgfno tyf af]8{nfO{ lgb]{zg lbg], -u_ lgb]{zgfno tyf af]8{af6 k]; x'g] sfo{of]hgf, k :tfj, lgb]{lzsf jf dfkb08df cfjZos kl/dfh{g u/L :jLs[ltsf nflu cfof]udf k]; ug]{, 5 -3_ ;DalGwt lgb]{zgfnosf] l;kmfl/;sf cfwf/df o; P]g adf]lhd cfzokq k bfg ug]{, -ª_ cfof]uaf6 :jLs[t ePsf gLlt tyf sfo{j md ;DalGwt lgb]{zgfno tyf af]8{åf/f sfof{Gjog u/fpg], -r_ o; P]g adf]lhd lzIf0f ;+:yfsf] ;DaGwg vf/]h ug{ ;DalGwt ljZjljBfnonfO{ l;kmfl/; ug{], -5_ lrlsT;f lzIffsf If]qdf /fli6«o tyf cGt/f{li6«o lgsfo;Fu ;xsfo{ / ;dGjo ug]{, -h_ lzIf0f ;+:yf :yfkgfsf nflu gS;f+sg tof/ ug]{, -em_ tf]lsP adf]lhdsf cGo sfd ug]{, u/fpg] . !)= ;ldltsf] a}7s / lg0f{oM -!_ ;ldltsf] a}7s cfjZostf cg';f/ a:g]5 . -@_ ;ldltsf] a}7s ;ldltsf] cWoIfn] tf]s]sf] ldlt, ;do / :yfgdf a:g]5 . -#_ ;ldltsf] a}7s a:g' eGbf sDtLdf rf}aL; 306f cufj} a}7sdf 5nkmn x'g] ljifosf] sfo{;"rL ;lxtsf] ;"rgf ;ldltsf] ;b:o ;lrjn] ;b:ox?nfO{ lbg]5 . -$_ ;ldltsf] s'n ;b:o ;+Vofsf] krf; k ltzteGbf a9L ;b:ox? pkl:yt ePdf ;ldltsf] a}7ssf] nflu u0fk"/s ;+Vof k'u]sf] dflgg]5 . -%_ ;ldltsf] a}7ssf] cWoIftf ;ldltsf] cWoIfn] / lghsf] cg'kl:yltdf ;ldltsf ;b:ox?n] cfkm"dWo]af6 5fg]sf] ;b:on] ug]5 { . -^_ ;ldltsf] a}7sdf ax'dtsf] /fo dfGo x'g]5 / dt a/fa/ ePdf a}7ssf] cWoIftf ug]{ JolQmn] lg0ff{os dt lbg]5 . -&_ ;ldltsf] a}7ssf] lg0f{o ;ldltsf] cWoIfn] k dfl0ft u/L /fVg]5 . -*_ ;ldltn] cfjZos 7fg]df ;ldltsf] sfd;Fu ;DalGwt s'g} ljz]if1 jf kbflwsf/LnfO{ ;ldltsf] a}7sdf ko{j]Ifssf] ?kdf efu lng cfdGq0f ug{ ;Sg]5 . -(_ ;ldltsf] a}7s ;DaGwL cGo sfo{ljlw ;ldlt cfkm}+n] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g] 5 . kl/R5]b–% cfzokq, ;DaGwg tyf k Tofog !!= cfzokq lng'kg]{M -!_ k rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg lzIf0f ;+:yf :yfkgf ug{ rfxg]n] To:tf] ;+:yf :yfkgfsf] nflu cfof]uaf6 cfzokq lng' kg]{5 . -@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] cfzokq k flKtsf nflu b]xfosf ljj/0f tyf sfuhft ;+nUg u/L cfof]udf lgj]bg lbg' kg{]5 M– -s_ lzIf0f ;+:yf :yfkgfsf] nflu gS;fª\sg ;DaGwL ljj/0f, -v_ lzIf0f ;+:yfsf] :yfkgfsf ;DaGwdf cfly{s tyf k fljlws k :tfj, 6 -u_ ;DaGwg lng rfx]sf] ljZjljBfnosf] ;xdltkq, -3_ c:ktfn ;~rfng ;DaGwdf :jf:Yo dGqfnosf] :jLs[ltkq, -ª_ cfof]un] tf]s] adf]lhdsf cGo ljj/0f tyf sfuhft . -#_ pkbkmf -@_ adf]lhd k fKt lgj]bg ;lxtsf] sfuhft hfFra'em ubf{ lzIf0f ;+:yf :yfkgf ug{ of] P]g tyf k rlnt sfg"g adf]lhd lgwf{l/t dfkb08 / ;t{ k"/f ePsf] b]lvPdf cfof]un] cjlw / ;t{ tf]sL lgj]bsnfO{ cfzokq k bfg ug{]5 . -$_ bkmf !@ sf] pkbkmf -!_ sf] v08 -v_ adf]lhdsf] z}o\ofdf c:ktfn ;~rfng gu/]sf lzIf0f ;+:yfn] of] P]g k f/De x'g' cufj} cfzokq kfO;s]sf] ePdf ;f] v08 adf]lhdsf] ;t{ tf]lsPsf] cjlw leq k"/f gu/]df To:tf lzIf0f ;+:yfsf] cfzokq gjLs/0f ul/g] 5}g . -%_ cfzokqsf] gjLs/0f / gjLs/0f ubf{ nfUg] b:t'/ ;DaGwL Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 . !@= cfzokq k bfg gul/g]M bkmf !! df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf] cj:yfdf lzIf0f ;+:yf :yfkgf ug{ cfzokq k bfg ul/g] 5}g M– -s_ of] P]g k f/De ePsf] ldltn] b; jif{;Dd sf7df8f}F, nlntk'/ / eStk'/ lhNnfdf d]l8sn, 8]G6n / gl;{ª ljifodf :gfts sfo{j md ;~rfng ug{, -v_ d]l8sn tkm{ sDtLdf tLg ;o tyf 8]G6n / gl;{ª tkm{ sDtLdf Ps ;o z}o\ofsf] c:ktfn k"0f{ ¿kdf ;~rfng gu/];Dd ;DalGwt ljifosf] s'g} sfo{j md ;~rfng ug{ . !#= ;DaGwg ;DaGwL Joj:yfM -!_ ljZjljBfno / kl/ifb\n] cfˆgf] cflËs sfo{qmd gePsf ljifodf s'g} klg lzIf0f ;+:yfnfO{ ;DaGwg lbg ;Sg] 5}g . -@_ pkbkmf -!_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg g]kfndf ;~rfng gePsf gofF z}lIfs sfo{qmd ;~rfng ug{ cfjZos k fl1s tyf ef}lts k"jf{wf/ / Joj:yfksLo Ifdtf ePsf lzIf0f ;+:yfnfO{ ;f] sfo{qmd ;~rfng ug{ cfof]usf] l;kmfl/;df ;DalGwt ljZjljBfnon] ;DaGwg lbg ;Sg]5 . -#_ ljZjljBfnon] Ps lhNnfdf Ps eGbf a9L d]l8sn jf 8]G6n ljifosf lzIf0f ;+:yfnfO{ ;DaGwg lbg ;Sg] 5}g . -$_ o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg ljZjljBfnon] b]xfosf] cj:yfdf lzIf0f ;+:yfnfO{ ;DaGwg lbg ;Sg] 5}gM -s_ :jf:Yo dGqfno / cfof]un] tf]s]sf] dfkb08 k"/f gu/]sf], -v_ cfkm\g} c:ktfn k"0f{ ?kdf ;~rfng gu/]sf], -u_ ljZjljBfno /x]sf] eGbf cGo k b]zdf /x]sf] . !$= ;DaGwgsf] vf/]hLM -!_ cfof]un] b]xfosf] cj:yfdf lzIf0f ;+:yfsf] jf ;f] ;+:yfsf] s'g} Ps jf ;f]eGbf a9L z}lIfs sfo{qmdsf] ;DaGwg vf/]h ug{ ;DalGwt ljZjljBfnonfO{ n]vL k7fpg ;Sg] 5 M -s_ cfof]un] lgwf{/0f u/] eGbf a9L z'Ns lnPdf, 7 -v_ cfof]un] lgwf{/0f u/] adf]lhdsf] l;6 ;+Vof ;DaGwL dfkb08sf] pNn+3g u/]df, -u_ cfof]un] lbPsf] lgb]{zgsf] af/Daf/ pNn+3g u/]df, -3_ o; P]g adf]lhd lgwf{l/t dfkb08 k"/f gu/]sf] b]lvPdf . -@_ pkbkmf -!_ adf]lhd s'g} lzIf0f ;+:yfsf] ;DaGwg vf/]h ug{'cl3 ;DalGwt ljZjljBfnon] To:tf] ;+:yfnfO{ cfkm\gf] ;kmfO{ k]; ug{] dgfl;j df}sf lbg]5 . -#_ pkbkmf -@_ adf]lhd lbOPsf] cjlwleq s'g} lzIf0f ;+:yfn] ;kmfO{ k]z gu/]df jf k]z u/]sf] ;kmfO{ ;Gtf]ifhgs gePdf ;DalGwt ljZjljBfnon] To:tf] lzIf0f ;+:yfsf] jf ;f] ;+:yfsf] s'g} Ps jf ;f] eGbf a9L z}lIfs sfo{j mdsf] ;DaGwg vf/]h ug]{ 5 . -$_ pkbkmf -#_ adf]lhd s'g} lzIf0f ;+:yf jf ;f] ;+:yfsf] z}lIfs sfo{qmdsf] ;DaGwg vf/]h ePdf ;DalGwt ljZjljBfnon] To;sf]] hfgsf/L oyfzL3 cfof]unfO{ lbg' kg{]5 . -%_ pkbkmf -#_ adf]lhd s'g} lzIf0f ;+:yfsf] jf ;f] ;+:yfsf] z}lIfs sfo{qmdsf] ;DaGwg vf/]h ubf{ To:tf] lzIf0f ;+:yfdf cWoog/t ljBfyL{sf] cWoog lg/Gt/tf u/fpg] sfo{ ;DalGwt ljZjljBfnon] ug{' kg{]5 . -^_ lzIf0f ;+:yfsf] ;DaGwg vf/]hL / ;f] ;+:yf vf/]h ePkl5sf] bfloTj ;DaGwL Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 . !%= k TofogM -!_ lrlsT;f lzIff ;DaGwL ;Dk"0f{ sfo{j mdx¿sf] k Tofog ;DaGwL sfo{ dfkb08 tyf k Tofog lgb]{zgfnon] ug]{5 . -@_ kl/ifb\ cGtu{t /x]sf k df0fkq txsf sfo{j mdx?sf] k Tofog dfkb08 tyf k Tofog lgb]{zgfno jf cfof]un] tf]s]sf] lgsfon] ug]{5 . -#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg of] P]g k f/De ePsf] ldltn] kfFr jif{;Dd kl/ifb\ cGtu{t /x]sf k df0fkq tx eGbf tNnf] txsf sfo{j mdx¿sf] k Tofog ;DaGwL sfo{ kl/ifb\n] ug{ ;Sg]5 . -$_ k Tofog ;DaGwL k lqmof tf]lsP adf]lhd x'g]5 . kl/R5]b–^ ljBfyL{ egf{ !^= k j]z k/LIff ;DaGwL Joj:yfM -!_ pRr lzIffdf cWoogsf] nflu egf{ x'g rfxg] JolQmn] cfof]u jf cfof]un] tf]s]sf] ;+:yf jf lgsfon] ;~rfng u/]sf] PsLs[t k j]z k/LIff pQL0f{ ug'{ kg]{5 . -@_ g]kfnsf lzIf0f ;+:yfdf pRr lzIff cWoog ug{ rfxg] ljb]zL JolQm jf g]kfnaf6 cGo d'n'sdf pRr lzIff cWoog ug{ hfg] JolQmn] ;d]t pkbkmf -!_ adf]lhdsf] k j]z k/LIff pQL0f{ ug'{ kg]{5 . -#_ pkbkmf -!_ adf]lhd ;~rfng u/]sf] k j]z k/LIffsf] of]Uotfqmdsf] cfwf/df cfof]un] PsLs[t ;"rL tof/ u/L k sfzg ug]{5 . To;/L ;"rL k sfzg ubf{ g]kfn ;/sf/nfO{ pknAw u/fOPsf] 5fqj[lQsf] l;6 ;+Vof, of] P]g tyf k rlnt sfg"g adf]lhd cf/If0f ul/Psf] 8 l;6 ;+Vof, ljb]zL ljBfyL{sf] nflu 5'6\ofOPsf] l;6 ;+Vof / v'nf l;6 ;+Vof ;d]t ;"rLdf pNn]v ug'{ kg]{5 . -$_ pkbkmf -#_ adf]lhd of]Uotfqmdsf] ;"rL tof/ ubf{ :gfts eGbf dflysf] txdf tf]lsPsf b'u{d If]qdf ;]jf u/]sf lrlsT;snfO{ tf]lsP adf]lhdsf] k ltztdf ljz]if cª\sef/ k bfg u/L of]Uotfsf] ;"rL tof/ ul/g]5 . -%_ kl/ifb\ cGtu{tsf k df0fkq txsf :jf:Yo lzIff ;DaGwL sfo{j mdx¿sf] k j]z k/LIff ;DaGwL Joj:yf cfof]usf] ;dGjodf kl/ifb\n] ug]{ 5 . -^_ k j]z k/LIff ;DaGwdf o; bkmfdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg b]xfosf] cj:yfdf b]xfo adf]lhd x'g]5M– -s_ k j]z k/LIff ;~rfng eO{ g;s]sf ljifodf ljb]zdf cWoog ug{ hfg]sf nflu cfof]u jf cfof]un] tf]s]sf] lgsfon] cg'dltkq lbg ;Sg]5 . -v_ cfof]un] k j]z k/LIff ;'? gu/];Dd ljZjljBfno tyf k lti7fgaf6 lnOPsf] k j]z k/LIffaf6 of]Uotfqmdsf] ;"rL sfod ul/g]5 . -&_ PdlalaP; jf lal8P; k"/f u/]sf lrlsT;sn] Ps jif{ sfo{ cg'ej xfl;n u/]kl5 dfq :gftsf]Tt/ sfo{j mdsf] k j]z k/LIffdf ;xefuL x'g kfpg] 5 . t/ ;f] Joj:yf ljb]zL ljBfyL{, cfwf/e"t lrlsT;f lj1fg, Pdl8lhkL sfo{j md / klAns x]Nysf] xsdf nfu' x'g] 5}g / cGo ljwfsf :gftsf]Tt/ sfo{j mdsf] nflu cfjZos kg]{ sfo{ cg'ej ;DaGwL Joj:yf cfof]un] tf]s] adf]lhd x'g]5 . -*_ k j]z k/LIffsf] k Zg tyf k/LIff ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 . !&= ljBfyL{ egf{ / z}lIfs Sofn]G8/M -!_ cfof]un] k To]s jif{ tf]lsP adf]lhdsf] dfkb08sf cfwf/df ljZjljBfno, k lti7fg tyf cGo lzIf0f ;+:yfsf nflu lglZrt l;6 ;ª\Vof tf]Sg]5 . -@_ ljZjljBfno, k lti7fg tyf cGo lzIf0f ;+:yfn] ljBfyL{ egf{ ubf{ bkmf !^ adf]lhdsf] k j]z k/LIffsf] of]Uotfqmdsf] cfwf/df ljBfyL{nfO{ egf{ ug'{ kg]5 { . t/ g]kfn ;/sf/nfO{ pknAw u/fOPsf] 5fqj[lQ / cf/If0f ul/Psf] l;6df egf{ ubf{ To:tf] l;6sf] nflu l;kmfl/; ul/Psf JolQmnfO{ of]Uotfqmdsf cfwf/df egf{ ug'{ kg]{5 . -#_ ljZjljBfno, k lti7fg tyf cGo lzIf0f ;+:yfn] k j]z k/LIffaf6 5gf]6 ePsf ljBfyL{x¿nfO{ Doflrª k 0ffnL cg'?k egf{ ug{' kg]{5 . -$_ :jb]zL nufgLstf{af6 ;~rflnt lzIf0f ;+:yfn] s'n l;6 ;ª\Vofsf] sDtLdf bz k ltzt / ;+o'Qm nufgL jf ljb]zL nufgLdf ;~rflnt lzIf0f ;+:yfn] s'n l;6 ;ª\Vofsf] sDtLdf aL; k ltzt l;6 lgMz'Ns 5fqj[lQsf ?kdf g]kfn ;/sf/nfO{ pknAw u/fpg' kg]{5 . -%_ :gfts tyf :gftsf]Tt/ txsf nflu tf]lsPsf s'n l;6 ;ª\VofdWo] ljb]zL ljBfyL{sf] ;+Vof Ps ltxfO eGbf a9L x'g] 5}g . -^_ g]kfn ;/sf/nfO{ aL; k ltzt l;6 lgMz'Ns 5fqj[lQsf] ?kdf pknAw u/fpg] lzIf0f ;+:yfsf] xsdf ljb]zL ljBfyL{sf] l;6 ;ª\Vof a9Ldf krf; k ltzt x'g]5 . 9 -&_ ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yfn] :gfts :t/sf] sfo{j mddf pknAw l;6 ;ª\Vofsf] krf; k ltzt l;6 lgMz'Ns 5fqj[lQsf] nflu Joj:yf ug'{kg]{ 5 . ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yfn] cfof]usf] k/fdz{df To:tf] l;6 qmdzM j[l4 ub}{ n}hfg' kg]{5 . -*_ 5fqj[lQ pknAw u/fpg] ;DaGwL cGo Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 . -(_ lgMz'Ns 5fqj[lQ pknAw u/fPafkt g]kfn ;/sf/n] ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yfnfO{ Psd'i6 cg'bfg k bfg ug]{5 . -!)_ lzIf0f ;+:yfdf PdlalaP;, 8]G6n nufot cGo sfo{j mdsf nflu PsLs[t jflif{s z}lIfs Sofn]G8/ nfu" ul/g] 5 . kl/R5]b–& lzIf0f z'Ns !*= lzIf0f z'Ns ;DaGwL Joj:yfM -!_ lrlsT;f lzIffsf :gfts sfo{j mdsf nflu lnOg] z'Ns ;DaGwdf b]xfo adf]lhd x'g]5 M– -s_ ljZjljBfno, k lti7fg jf lzIf0f ;+:yfsf] nfut tyf ;~rfng vr{, d'b f:kmLlt, ef}uf]lns cjl:ylt, 5fqj[lQ tyf lgMz'Ns ;]jf ;d]tnfO{ b[li6ut u/L ljZjljBfno, k lti7fg tyf lzIf0f ;+:yf ;d]tsf] ;+nUgtfdf cfof]un] z'Ns lgwf{/0f ug]{5 . -v_ ljBfyL{x¿af6 lnOg] s'n z'Nssf] cfwf klxnf] jif{df / afFsL /sd jflif{s ¿kdf lnOg] 5 . -u_ ljBfyL{x¿n] klxnf] jif{sf] z'Ns ;DalGwt ljZjljBfno dfkm{t jf k lti7fgdf a'emfpg' kg]{5 . -@_ lrlsT;f lzIffdf :gftsf]Tt/ sfo{j mdsf nflu lnOg] z'Ns ;DaGwdf b]xfo adf]lhd x'g]5 M -s_ ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yf afx]s cGo z}lIfs ;+:yfsf] xsdf cfof]un] ;DalGwt\ ljZjljBfno, k lti7fg tyf lzIf0f ;+:yfsf] ;d]t ;+nUgtfdf z'Ns lgwf{/0f ug]{5 . -v_ ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yfdf cfwf/e"t lrlsT;f lj1fg jf lSnlgsn ljwf -d]l8sn tyf 8]G6n_ cWoog ubf{ g]kfnL ljBfyL{nfO{ lzIf0f z'Ns lnOg] 5}g / To:tf ljBfyL{nfO{ ;d'lrt lgjf{x eTtf ;DalGwt lzIf0f ;+:yfn] pknAw u/fpg]5 . -u_ ;DalGwt lzIf0f ;+:yf cGtu{t cWoogsf nflu gl;{ª, cfo'j]{b nufot cGo lrlsT;f lzIff ljwfsf ljifox?df lnOg] z'Ns tyf 5fqj[lQ ;DaGwL Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 . -#_ pkbkmf -!_ / -@_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtf klg ljb]zL ljBfyL{sf] xsdf cfof]un] lgwf{/0f u/]sf] dfkb08sf] cfwf/df ;DalGwt ljZjljBfno jf k lti7fg cfkm}+n] z'Ns lgwf{/0f ug]{ 5 . 10 kl/R5]b–* kf7\oj md, lzIf0f ljlw, pkflw tyf ;+:yfut hjfkmb]xL !(= kf7\oj md, lzIf0f ljlw tyf pkflwM -!_ ljZjljBfno, k lti7fg jf cGo lzIf0f ;+:yfsf] kf7\oj md ;Ifdtfdf cfwfl/t x'g]5\ . To:tf] kf7\oqmddf lrlsT;f lzIff ;DaGwL ;}4flGts 1fgsf cltl/St Jofjxfl/s ;Lksf] ljsf;, dfgjLo ;+j]bgzLntf, ;~rf/ ;Lk, Jofj;flostf, ;fdflhs hjfkmb]xL, ;xsfo{, ;bfrf/ / g]t[TjbfoL Ifdtf ljsf; ;DaGwL ljifoj:t' ;dfj]z x'g]5g\ . -@_ lzIf0f ljlw ;DaGwL Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 . -# _ cfof]un] ljZjljBfno, k lti7fg jf cGo lzIf0f ;+:yfaf6 k bfg ul/g] pkflwnfO{ Ps?ktf sfod ug]{5 . @)= ;+:yfut hjfkmb]xLM -!_ k To]s ljZjljBfno, k lti7fg jf cGo lzIf0f ;+:yfn] ;f] ;+:yf /x]sf] k b]zsf lhNnfx?dWo] cfof]usf] l;kmfl/;df :jf:Yo dGqfnon] tf]s]sf] sDtLdf Pp6f lhNnfdf ;]jf If]qsf] ?kdf sfd ug'{ kg]{5 . -@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf ;+:yfn] cfkm\gf] ;]jf If]qleq ljz]if1 ;]jf ;lxtsf] ;d'bfod"ns lzIff tyf lrlsT;f ;]jf k bfg ug'{ kg]5 { . -#_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf ;+:yfn] cfo Joosf] n]vfsf] kf/bzL{ 9ª\un] n]vfk/LIf0f tyf ;fdflhs k/LIf0f u/fO{ ;f]sf] k ltj]bg cfof]udf k]; u/L cfkm\gf] j]a;fO6df lgoldt ¿kdf cBfjlws u/L k sfzg ug'{kg]{ 5 . kl/R5]b–( lzIfs, k lzIfs pkfWoIf, lgb{]zs tyf sd{rf/L @!= lzIfs ;DaGwL Joj:yfM -!_ ljZjljBfno, k lti7fg tyf cGo lzIf0f ;+:yfn] cfof]un] tf]s] adf]lhdsf] Go"gtd of]Uotf / cg'ej ePsf k fWofks,;xk fWofks tyf pk k fWofkssf] Joj:yf ug'{ kg]{5 . t/ pRr lzIff cWofkgsf nflu ;DalGwt ljifodf sDtLdf :gftsf]Q/ tx pQL0f{ u/]sf] x'g' kg]{5 . -@_ kl/ifb\ cGtu{tsf lzIf0f ;+:yfdf cfof]un] tf]s] adf]lhdsf] Go"gtd of]Uotf / cg'ej ePsf k lzIfssf] Joj:yf ug'{ kg]{5 . @@= pkfWoIfM -!_ g]kfn ;/sf/n] bkmf @# adf]lhdsf] ;ldltsf] l;kmfl/;df cfof]usf] pkfWoIf lgo'Qm ug{]5 . -@_ pkfWoIf cfof]usf] k"/f ;do sfd ug{] k d'v sfo{sf/L x'g]5 . -#_ pkfWoIfsf] kbfjlw rf/ jif{sf] x'g]5 . -$_ pkbkmf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg pkfWoIfn] cfˆgf] kb cg'?ksf] cfr/0f gu/]sf], lhDd]jf/L k"/f gu/]sf] jf lgh zf/Ll/s tyf dfgl;s c:j:ytfsf] sf/0f sfo{ ;Dkfbg ug{ c;dy{ ePsf] cfwf/df cfof]usf] tTsfn sfod /x]sf] ;b:osf] ax'dtaf6 lghnfO{ kbd'Qm ug{] lg0f{o u/]df pkfWoIf cfkm\gf] kbaf6 :jtM d'Qm x'g]5 . 11 t/ To;/L kbaf6 d'Qm ug{] lg0f{o ug{' cl3 lghnfO{ cfkm\gf] ;kmfO{ k]z ug{] df}sfaf6 jl~rt ul/g] 5}g . -%_ pkfWoIfn] g]kfn ;/sf/n] tf]s] adf]lhdsf] dfl;s kfl/>lds / cGo ;'ljwf kfpg] 5. @#= l;kmfl/; ;ldltM -!_ pkfWoIfsf] lgo'lQmsf] nflu gfd l;kmfl/; ug{ g]kfn ;/sf/n] b]xfo adf]lhdsf] Ps l;kmfl/; ;ldlt u7g ug]{5 M– -s_ nf]s ;]jf cfof]usf] cWoIf – ;+of]hs -v_ g]kfn ;/sf/sf] d'Vo ;lrj jf k wfgdGqL tyf dlGqkl/ifb\ sfof{nosf] ;lrj – ;b:o -u_ k fWofksx? dWo] g]kfn ;/sf/n] tf]s]sf] Pshgf – ;b:o -@_ pkbkmf -!_ adf]lhd l;kmfl/; ;ldltn] cfkm\gf] sfd k f/De u/]sf] ldltn] tL; lbgleq g]kfn ;/sf/ ;dIf pkfWoIfsf] kbdf lgo'lQmsf] nflu gfd l;kmfl/; ug{' kg]{5 . -#_ pkfWoIfsf] kbdf lgo'lQmsf] nflu gfd l;kmfl/; ubf{ cjnDag ug{' kg{] sfo{ljlw ;f] ;ldlt cfkm}n] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 . @$= l;kmfl/;sf cfwf/M bkmf @# adf]lhdsf] ;ldltn] b]xfosf JolQmx?dWo]af6 pko'Qm JolQmsf] 5gf}6 u/L pkfWoIfsf] kbdf lgo'lQmsf nflu g]kfn ;/sf/ ;dIf l;kmfl/; ug]{5M– -s_ dfGotfk fKt ljZjljBfnoaf6 :gftsf]Q/ pkflw k fKt u/]sf], lrlsT;fzf:qsf] s'g} klg ljwfdf -v_ lrlsT;fzf:qsf] s'g} klg ljwfdf sDtLdf aL; jif{sf] cg'ej ePsf] jf lrlsT;f lzIffsf] If]qdf sDtLdf bzjif{sf] cg'ej ;lxt :jf:Yo ;]jfsf If]qdf sDtLdf aL; jif{sf] cg'ej ePsf], -u_ cfkm\gf] sfo{sfndf u/]sf pTs[i6 k]zfut sfo{dfkm{t ;dfhdf ljlzi6 klxrfg agfPsf], -3_ lzIf0f ;+:yfsf jxfnjfnf jf cjsfzk fKt pks'nklt, k d'v, :jf:Yo jf lzIff ;]jfdf sfo{/t jf cjsfzk fKt k fWofks, ljlzi6 >]0fLsf] lrlsT;s jf lrlsT;f lzIff lj1sf] ?kdf Voflt k fKt u/]sf], -ª_ ;Da4 If]qdf pTs[i6 Joj:yfksLo ;Lk / sf}zn k bz{g u/]sf], -r_ lgo'lSt x'Fbfsf avt s'g} /fhgLlts bnsf] ;b:o g/x]sf], -5_ lrlsT;f lzIffdf lghL :jfy{ gePsf], -h_ :jR5 5lj tyf pRr g}lts rl/q sfod u/]sf], / -em_ bkmf @% adf]lhdsf] cof]Uotf gePsf] . @%= pkfWoIfsf] cof]UotfM b]xfosf] JolQm pkfWoIfsf] kbdf lgo'lQm x'g ;Sg] 5}gM– 12 -s_ u}/ g]kfnL gful/s, -v_ g]kfn ;/sf/, k b]z ;/sf/ jf :yfgLo ;/sf/ jf To:tf] ;/sf/ jf txsf] cg'bfg jf :jfldTjdf ;~rflnt s'g} ljBfno, ljZjljBfno jf ;+ul7t ;+:yfaf6 kfl/>lds kfpg] kbdf axfn /x]sf] sd{rf/L, -u_ bfdf;fxLdf k/]sf], -3_ dfgl;s ;Gt'ng 7Ls gePsf]], -ª_ e i6frf/, ;DklQ z'4Ls/0f, dfgj a]rlavg, nfu" cf}ifw lalqm ljt/0f jf cf];f/ k;f/, /fxbfgL b'?kof]u, ha/h:tL s/0fL jf g}lts ktg b]lvg] cGo s'g} kmf}hbf/L s;"/df cbfntaf6 s;"/bf/ 7xl/Psf], -r_ k rlnt sfg"g adf]lhd sfnf];"rLdf k/L To:tf] ;"rLaf6 km's'jf ePsf] tLg jif{sf] cjlw k"/f gePsf], -5_ ;f7L jif{ pd]/ k"/f ePsf], -h_ ;+ljwfgsf] wf/f @(! adf]lhd lgo'lQm x'g cof]Uo ePsf] . @^= kb l/Qm x'g] cj:yfM b]xfosf] cj:yfdf pkfWoIfsf] kb l/Qm x'g]5 M– -s_ lghn] kbaf6 /fhLgfdf lbPdf, -v_ lgh bkmf @@ sf] pkbkmf -$_ adf]lhd kbd'Qm ePdf, -u_ lgh bkmf @% adf]lhd pkfWoIfsf] kbdf axfn /xg cof]Uo ePdf, -3_ lghsf] pd]/ ^% jif{ k"/f ePdf, -ª_ lghsf] d[To' ePdf . @&= pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/M o; P]gdf cGoq plNnlvt sfd, st{Jo / clwsf/sf] cltl/Qm pkfWoIfsf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5M– -s_ cfof]uaf6 :jLs[t gLlt, of]hgf / sfo{qmd sfof{Gjog ug{], u/fpg], -v_ cfof]usf] jflif{s sfo{qmd, of]hgf tyf ah]6 tof/ u/fO{ cfof]u ;dIf k]z ug{], -u_ cfof]u tyf ;ldltsf] lg0f{o sfof{Gjog ug{], u/fpg], -3_ cof]usf] sd{rf/L Joj:yfkg tyf cGo Joj:yfksLo sfo{ ug]{, -ª_ tf]lsP adf]lhdsf cGo sfd ug{], uf/fpg] . @*= lgb{]zgfno tyf af]8{M -!_ cfof]usf] sfo{ ;Dkfbg nflu cfof]udf b]xfosf lgb{]zgfno tyf af]8{ /xg]5g\ M– -s_ dfkb08 tyf k Tofog lgb]{zgfno, -v_ of]hgf, ;dGjo tyf k fl1s pGgog lgb]{zgfno, 13 -u_ k/LIff lgb]{zgfno, -3_ g];gn af]8{ ckm d]l8sn :k]l;oflnl6h . -@_ lgb]{zgfno tyf af]8{sf] ;+/rgf, sfd, st{Jo / clwsf/ tf]lsP adf]lhd x'g]5 . @(= lgb{]zs M -!_ lgb]{zgfno jf af]8{sf] k d'vsf] ?kdf sfo{ ug{ k To]s lgb]{zgfno jf af]8{df Ps hgf k"/f ;do sfd ug{] lgb]{zs /xg]5 . -@_ pkbkmf -^_ adf]lhdsf] ;ldltsf] l;kmfl/;df pkfWoIfn] lgb]{zssf] lgo'lQm ug{]5 . -#_ lgb]{zssf] kbfjlw rf/ jif{sf] x'g]5 / lgh csf{] Ps sfof{sfnsf] nflu k'gM lgo'lQm x'g ;Sg]5 . -$_ pkbkmf -#_ df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} lgb{]zsn] cfˆgf] kb cg'?ksf] cfr/0f gu/]df, lhDd]jf/L k"/f gu/]df jf cfof]usf] lxt ljk/Lt sfd u/]df pkfWoIfn] lghnfO{ h'g;'s} avt kbaf6 x6fpg ;Sg]5 . t/ To;/L kbaf6 x6fpg' cl3 lghnfO{ cfk\mgf] ;kmfO k]; ug]{ dgfl;j df}sf lbg' kg]{ 5. -%_ lgb]{zssf] kfl/>lds, ;'ljwf / ;]jfsf cGo zt{x¿ tf]lsP adf]lhd x'g]5g\ . -^_ ;ldltn] lgb]z { ssf] lgo'lQmsf] nflu pkfWoIf ;dIf gfd l;kmfl/; ug{ /fli6«o of]hgf cfof]usf] ;b:osf] ;+of]hsTjdf ;DalGwt ljifosf k fWofks / s'g} Ps lj1 /x]sf] tLg ;b:oLo l;kmfl/; ;ldlt u7g ug]{ 5 . -&_ pkbkmf -^_ adf]lhdsf] ;ldltn] cfkm\gf] sfd k f/De u/]sf] ldltn] kGw lbgleq lgb{]zssf] kbdf lgo'lQmsf] nflu pkfWoIf ;dIf gfd l;kmfl/; ug]{5 . -*_ pkbkmf -^_ adf]lhdsf] ;ldltn] lgb]{zgfno jf af]8{sf] sfd;Fu ;DaGwL bIftf / sDtLdf kGw jif{sf] cg'ej k fKt k fWofks jf g]kfn ;/sf/sf] ljlzi6 >]0fLsf] kbdf cg'ej ePsf pTs[i6 Joj:yfksLo ;Lk tyf sf}zn, :jR5 5lj / Jofj;flostf ePsf JolQmx?dWo]af6 pko'Qm JolQmnfO{ lgb]{zs kbdf lgo'lQmsf nflu l;kmfl/; ug{]5 . -(_ l;kmfl/; ;ldltsf] lgb]{zs kbdf lgo'lQmsf] nflu gfd l;kmfl/; ubf{ cjnDag ug{' kg{] sfo{ljlw ;f] ;ldlt cfkm}n] lgwf{/0f u/] adf]lhd x'g]5 . #)= cfof]usf] ;lrjM -!_ cfof]usf] al/i7 sd{rf/Ln] cfof]usf] ;lrjsf] ?kdf sfd ug{]5 . -@_ pkbkmf -!_ adf]lhd cfof]udf sd{rf/L Joj:yf geP;Dd g]kfn ;/sf/sf] /fhkqf+lst k yd >]0fLsf] sd{rf/Ln] ;lrj eO{ sfd ug]{5 . -#_ ;lrjsf] cGo sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd x'g]5 M– -s_ cfof]usf] jflif{s sfo{qmd / of]hgf tof/ u/L pkfWoIf ;dIf k]z ug]{, -v_ cfof]usf] aflif{s ah]6 tof/ ug]{, -u_ cfof]usf] rn crn ;DklQsf] /]vb]v :ofxf/ ;Def/ ug]{, u/fpg], -3_ cfof]usf] lg0f{o sfof{Gjog ug]{ jf u/fpg], 14 -ª_ cfof]udf /xg] clen]v cBfjlws, Jojl:yt / ;'/lIft /fVg], -r_ cfof]usf sd{rf/LnfO{ sfo{ljefhg u/L sfddf nufpg], -5_ cfof]usf] sfof{nosf] sfd sf/jfxLsf] cg'udg, lgoGq0f, ;'k/Lj]If0f ug{], -h_ g]kfn ;/sf/ / cGo ;DalGwt lgsfo;Fu cfjZostf cg';f/ ;Dks{ / ;dGjo ug]{, -em_ cfof]u jf ;ldltn] tf]s]sf] cGo sfd ug]{ . #!= cfof]usf] ;+u7gfTds ;+/rgf / sd{rf/LM -!_ cfof]usf] ;+u7gfTds ;+/rgf cy{ dGqfnosf] ;xdltdf cfof]un] :jLs[t u/] adf]lhd x'g]5 . -@_ cfof]udf sd{rf/L lgo'lQm gu/];Dd cfof]usf] sfo{ ;~rfngsf] nflu cfjZos kg]{ sd{rf/L g]kfn ;/sf/n] pknAw u/fpg]5 . kl/R5]b–!) cfof]usf] sf]if, n]vf tyf n]vfk/LIf0f #@= cfof]usf] sf]ifM -!_ cfof]usf] cfˆgf] Pp6f 5'§} sf]if x'g]5 . -@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifdf b]xfosf /sdx? /xg]5g\ M– -s_ g]kfn ;/sf/af6 k fKt /sd, -v_ s'g} JolQm jf ;+3, ;+:yfaf6 ;xof]u :j?k k fKt /sd, -u_ ljb]zL ;/sf/, cGt/f{l{i6«o ;+3, ;+:yf jf JolQmaf6 k fKt /sd, -3_ cGo s'g} ; f]taf6 k fKt /sd . -#_ pkbkmf -@_ sf] v08 -u_ adf]lhdsf] /sd k fKt ug'{ cl3 cfof]un] cy{ dGqfnosf]] :jLs[lt lng' kg]{5 . -$_ cfof]usf] gfdaf6 ul/g] ;a} vr{x? pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sf]ifaf6 Joxf]l/g] 5 . -%_ cfof]usf] sf]ifdf /xg] ;Dk"0f{ /sd cfof]un] tf]s]sf] s'g} jfl0fHo a}+sdf vftf vf]nL hDdf ul/g]5 . ##= n]vf / n]vfk/LIf0fM -!_ cfof]un] cfkm\gf] cfo Joosf] n]vf g]kfn ;/sf/n] ckgfPsf] n]vf k 0ffnL adf]lhd /fVg'' kg]5 { . -@_ cfof]usf] cfGtl/s n]vfk/LIf0f cfof]un] lgo'Qm u/]sf] n]vfk/LIfsaf6 / clGtd n]vfk/LIf0f dxfn]vf k/LIfsaf6 x'g]5 . -#_ lzIff dGqfnon] cfof]usf] cfo Joosf] n]vf, tt\;DaGwL sfuhft / cGo gubL tyf lhG;L h'g;'s} avt hfFRg jf hfFRg nufpg ;Sg]5 . 15 kl/R5]b–!! ljljw #$= lg/LIf0f ug{ ;Sg]M -!_ cfof]un] cfjZostfg';f/ lrlsT;f;Fu ;DalGwt sfplG;n jf lzIf0f ;+:yfsf] lg/LIf0f ug{ ;Sg]5 . -@_ pkbkmf -!_ adf]lhd lg/LIf0f ug{ cfpg] JolStnfO{ ;xof]u ug'{ ;DalGwt lgsfosf] st{Jo x'g] 5 . #%= kbflwsf/L 5gf]6sf cwf/M ljZjljBfno, k lti7fg tyf lzIf0f ;+:yfsf kbflwsf/L 5gf]6 ubf{ b]xfosf ljifonfO{ cfwf/ lng' kg]{5 M -s_ k];fut bIftf, -v_ k dfl0ft Joj:yfksLo bIftf, -u_ ;+:yfut k lta4tf, -3_ ;fj{hlgs ¿kdf :jR5 5lj, -ª_ jl/i7tf . #^= gofF z}lIfs sfo{j md ;~rfngsf nflu k f]T;fxg ug{ ;Sg]M cfof]un] gl;{ª nufot lrlsT;f lzIff If]qsf cGo ljifox¿df ljlzi6Ls[t ;]jfsf nflu rflxg] gofF z}lIfs sfo{j mdx¿sf] ;"rL agfO{ To:tf sfo{j md ;~rfng ug{ k f]T;fxg ug]{ 5 . #&= cfª\lus / ;DaGwg k fKt x'g]M lrlsT;f lzIff ;~rfng ug]{ lzIf0f ;+:yf cfª\lus jf ;DaGwg k fKt x'g]5g\ . #*= sa'lnotgfdf ug'{kg]{ M -!_ lgMz'Ns jf 5fqj[lQdf cWoog ug]{ ljBfyL{n] cWoog kZrft\ g]kfn ;/sf/n] v6fPsf 7fpFdf sDtLdf tLg jif{ sfd ug]{ u/L sa'lnotgfdf ug'{ kg]5 { . -@_ s'g} ljBfyL{n] sa'lnotgfdf cg';f/ sfd gu/]df ;DalGwt lzIf0f ;+:yfdf k"0f{ z'Ns ltg]{ ljBfyL{n] lt/] ;/xsf] /sd / ;f]sf] ;os8f bzn] x'g] Aofh ;d]t hf]8L lghaf6 ;/sf/L afFsL ;/x c;'n pk/ ul/g]5 . -#_ pkbkmf -!_ sf] k of]hgsf nflu lgMz'Ns jf 5fqj[lQdf cWoog u/]sf] ljBfyL{n] cWoog k"/f u/]sf] Ps dlxgfleq lzIff dGqfnodf ;Dks{ ug'{kg]{ 5 / ;f] dGqfnon] To:tf] ljBfyL{nfO{ s'g} 7fpFdf sfd ug]{ u/L tLg dlxgfleq lgo'lSt ug{ :jf:Yo dGqfnodf n]vL k7fpg' kg]{5 . #(= z}lIfs C0fM o; P]g adf]lhdsf] of]Uotfqmdsf] ;"rLdf k/]sf cfly{s sf/0fn] lrlsT;f lzIff cWoog ug{ g;Sg] h]x]Gbf/ ljBfyL{nfO{ g]kfn ;/sf/n] lgwf{/0f u/] adf]lhd ;x'lnotk"0f{ C0fsf] Joj:yf ug{ ;Sg]5 . $)= l;6 cf/If0fM lrlsT;f lzIff cWoogsf nflu cfof]un] tf]lsP adf]lhdsf]] l;6 cf/If0f ug{ ;Sg] 5. $!= ljBfyL{, k lzIfs tyf lzIfssf] cfr/0fM lrlsT;f lzIff cWoog tyf cWofkg ug]{ ljBfyL{, k lzIfs tyf lzIfssf] cfr/0f ;DaGwL Joj:yf tf]lsP adf]lhd x'g]5 . 16 $@= k df0fkq txsf] sfo{qmd ;~rfng gx'g]M -!_ of] P]g k f/De ePkl5 ljZjljBfnon] s'g} klg lzIf0f ;+:yfnfO{ lrlsT;f lzIfftkm{ k df0fkq tx jf ;f] eGbf tNnf] txsf sfo{j md ;~rfng ug{ cg'dlt lbOg] 5}g . -@_ of] P]g k f/De x'Fbfsf avt pkbkmf -!_ adf]lhdsf] sfo{qmd ;~rfng ul//x]sf lzIf0f ;+:yfn] of] P]g k f/De ePsf] kfFr jif{leq To:tf] sfo{jm d km]h cfp6 ug'{ kg]{5 . -#_ of] P]g k f/De ePsf] kfFr jif{kl5 lrlsT;f lzIffsf k df0fkq tx jf ;f] d'lgsf ;a} sfo{j md :jtM vf/]h ePsf] dflgg] 5 . $#= ;x'lnot lbg ;lsg] M g]kfn ;/sf/n] k fyldstf tf]s]sf If]q / :yfgdf :yfkgf ePsf ] lzIf0f ;+:yfnfO{ k f]T;fxg ug{ cfjZos ;x'lnot jf ;'ljwf pknAw u/fpg ;lsg]5 . $$= o; P]g adf]hdsf] dfkb08 sfod ug{' kg{] M -!_ of] P]g k f/De x'g' eGbf cl3 cfkm\gf] c:ktfn ;~rfng geP klg z}lIfs sfo{j md ;~rfng u/]sf lzIf0f ;+:yfn] of] P]g k f/De ePsf] tLg jif{leq :jf:Yo dGqfnon] tf]s]sf dfkb08 adf]lhdsf] c:ktfn ;~rfngdf Nofpg' kg]{5 . -@_ of] P]g k f/De x'Fbfsf avt ;~rfngdf /x]sf jf :yfkgf eO{ ;~rfng x'g] qmddf /x]sf lzIf0f ;+:yfsf] o; P]g adf]lhd sfod ug{' kg{] k"jf{wf/ tyf dfkb08 k"/f gu/]sf] ePdf of] P]g k f/De ePsf] ldltn] tLg jif{ leq To:tf] k"jf{wf/ tyf dfkb08 sfod ug{' kg{]5 . $%= lzIf0f ;+:yf cfk;df ufleg ;Sg] M lzIf0f ;+:yf tf]lsP adf]lhd Ps cfk;df ufleg ;Sg]5g\ . $^= g]kfn ;/sf/n] lzIf0f ;+:yf ;~rfng ug{ ;Sg]M o; P]gdf cGoq h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} klg lzIf0f ;+:yf gePsf k b]zdf k fb]lzs ;Gt'ng sfod ug{ g]kfn ;/sf/n] sDtLdf Ps Ps cf]6f lzIf0f ;+:yf ;+rfng ug{ ;Sg]5 . $&= hfgsf/L u/fpg]M -!_ lzIf0f ;+:yf jf ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yfsf kbflwsf/Ln] cGo s'g} lzIf0f ;+:yfdf nufgL u/]sf] eP ;f]sf] hfgsf/L To:tf] lgodgsf/L lgsfonfO{ u/fpg' kg]{5 . -@_ lzIf0f ;+:yf jf lgodgsf/L lgsfon] pkbkmf -!_ adf]lhdsf] hfgsf/L tf]lsP adf]lhdsf] 9fFrfdf cfof]unfO{ lbg'kg]{5 . -#_ lzIf0f ;+:yfsf] lgodgsf/L lgsfo jf ;fj{hlgs lzIf0f ;+:yfsf kbflwsf/Ln] lghL If]qsf lzIf0f ;+:yfdf sfd ug{ / ;DalGwt ljifosf] gLltut lg0f{o k lj mofdf ;xefuL x'g kfpg] 5}}gg\ . $*= g]kfn ;/sf/;Fu ;Dks{M cfof]un] g]kfn ;/sf/;Fu ;Dks{ /fVg' kbf{ lzIff dGqfno dfkm{t /fVg]5 . $(= o;} P]g adf]lhd x'g]M k rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg o; P]gdf n]lvPsf] ljifodf o;} P]g adf]lhd x'g]5 . %)= lgod agfpg] clwsf/M cfof]un] of] P]gsf] sfof{Gjogsf] nflu cfjZos lgod agfpg ;Sg]5 . %!= afwf gkg{]M of] P]g k f/De x'Fbfsf avt k rlnt sfg"g adf]lhd :yfkgf eO{ ;~rfngdf /x]sf lzIf0f ;+:yfn] cfkm"n] ;~rfng u/L cfPsf] z}lIfs sfo{qmd ;~rfng ug{ afwf kg]{ 5}g . 17